Wacław Potocki
Przedstawiając bezsenną noc znękanego niepowodzeniami Osmana i kłopoty pozbawiające snu Chodkiewicza, z uśmiechem filozofa zaznacza, jak: „Nie śpi stary Chodkiewicz, nie śpi
Osman młody, jeden myśli o drugim”, podczas gdy ziemia „co dopiero strasznym grzmiała zgrzytem, [ jako makiem zasuta, śpi pod cichym cytem”.
Jakże śmiesznymi są ludzkie porywy i zapędy „nie mogąc na swem własnem ciele czarnego włosa białym uczynić”, człowiek „tak wiele przedsiębierze, nie wiedząc, że to już
jest w druku, o co ty głowę biedną trudzisz do rozpuku”. Bóg z uśmiechem patrzy na ludzkie wysiłki, a człowiek zwykle osięga to, czego się nie spodziewał.
„Nie być wam na tych godziech, gdzie mierzycie oba” — powiada poeta do Osmana i Chodkiewicza —
_Ciebie, starcze, już bliska dogryzie choroba,_
_A młodzik spadszy przykro z
swej nadziei szczytu_
_I półrocza na świecie nie będzie mieć bytu.
_
Jedyne to miejsce w poemacie, w którym Potocki z wyższego punktu widzenia spojrzał na strony walczące i wznosił się do zupełnej obiektywności w swej refleksji.
Ludzie przecie w swej niewiadomości jutra nie myślą ani o przygodach, jakie mogą pokrzyżować ich plany, ani o śmierci, która lada chwila może położyć kres ich zabiegom, i z
całym zapałem oddają się rozmaitym zajęciom, dążeniom, upodobaniom. Znać ziemianina myśliwca w tym.
długim wyliczaniu zatrudnień ludzkich, bowiem opisowi łowów poświęca połowę całego ustępu, a drugą w znacznej części rolniczym zatrudnieniom.
Zajęcia rzemieślnicze pomija zupełnie poeta i kończy poczet tych prac ludzkich mozołami uczonego, który
_ _
_[...
] w księgach utonął i by go kto spytał: _
_Czego się też przez wiek swój tak długi doczytał?
_
_Mniemam, że na odpowiedź myśliwszy ze trzy dni, _
_Rzekłby: że wszytko próżność!
snu i nocnej bredni _
_Rówien świat i to wszytko cokolwiek na świecie; _
_Wszytko bywszy, nie będzie; bo śmierć wszytko zmiecie.
<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 | 98 | 99 | 100 | 101 Nastepna>>