Wacław Potocki
Przybycie Rusinowskiego z pułkiem lisowczyków skłania znowu Potockiego do opisu ich dalekiej wyprawy, w której dotarli brzegów Morza Północnego:
_Już im Białe jezioro w tyle i
Sybiory, _
_Już minęli Ryfejskie śniegiem kryte góry, _
_Kędy ciepłe sobole i czarne marmurki._
_W nos bije mierny strzelec ochraniając skórki, _
_[...
] gdzie na smukłej łyży _
_Człowiek lata po śniegu od sokoła chyżej,_
__
_Dotąd się w dzicze one i pustynie darli,_
_Aż się piersiami o lód północny oparli_.
Najobszerniejszym z tych epizodów jest historia bohaterskich czynów kozackiego pułku, który idąc pod Chocim i plądrując wedle zwyczaju po drodze, wpadł niespodzianie w sam środek
armii tureckiej. „Witaj!” — woła uradowany Osman szlachecko-myśliwskim językiem —
_[...] nie brodząc do wieczerzy kaczka!
_
_Kozumie, że ich połknie, i już pierwsze koty, _
_K'woli dalszej fortunie wyrzuca za płoty;_
_[....................................................
]_
_Ano się często wstydzi, kto przed skokiem hupa;_
gdyż dzięki rozpaczliwemu męstwu zdołali kozacy ujść z rąk rozjuszonych wrogów.
Znać w scenach wojennych, że Potocki i sam brał udział w niejednej walce, i nasłuchał się dużo opowiadań starych żołnierzów, toteż obrazy jego są kreślone grubo, niezdarnie,
ale rysowane _z _rzeczywistości, wypowiadane prawdziwie obozowym językiem. Kozacy, widząc się otoczonymi: „wszyscy zsiędą z koni”, a
_[...
] skoro się potwierdzą i popluną dłoni, _
_Czoła przetrą i szłyku posuną po skroni, _
_Zepną tabor, a działa, których ośm dwadzieścia _
_Ciągnęli, tak rozsadzą, że
nikędy przejścia _
_Nie mógł mieć nieprzyjaciel,_
W tej pozycji pozwalają Turkom zbliżyć się bez wystrzału; dopiero gdy ci uzuchwaleni milczeniem kozaków podstąpią pod sam
tabor, „jako z chmury grad, jako groch z woru, działa i samopały [...] śróty z ogniem i kule rzygną w on gmin gęsty. Lecą na wszytkie strony chłopi jako chmięsty, [...
] a pogaństwo usławszy ziemię onę ścierwy ucieka, kto najdalej, kto może najpierwej”.
<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 | 98 | 99 | 100 | 101 Nastepna>>