Wacław Potocki
W tym pogardliwym napiętnowaniu mianem chłopów tych, co zdolni byli splamić się podobną rzezią i rabunkiem, przebija się to idealne i podniosłe pojmowanie szlachectwa jako
zaszczytu, wymagającego w zamian od człowieka pojęć, uczuć i czynów szlachetnych.
W mnóstwie szczegółów, jakich dostarczała akcja wojenna i wydarzenia życia obozowego, Potocki nie czyni żadnego wyboru i nie zaprowadza innego ładu prócz chronologicznego
następstwa.
Pomijając te jedynie dnie, w których nie było żadnych utarczek, opowiada on ze ścisłością kronikarza, a raczej oficera sztabowego, cały porządek dzienny obozowego życia i
przebieg walk, o ile takowe opisał Sobieski w swym komentarzu lub dostarczyły poecie prywatne diariusze i ustne opowieści uczestników.
Rzecz naturalna, że walki te, toczone zawsze w tych samych lub podobnych warunkach, przedstawiały wielkie podobieństwo w swym charakterze i przebiegu.
Opis ich Potocki zaczyna zawsze od wschodu słońca, modlitw i przygotowań porannych, a kończy z zapadnięciem mroku wieczornego, który kładł koniec zapasom, zwracając walczące
strony na nocny wypoczynek do obozów.
Co do formy opisów, to stale trzyma się poeta tonu i stylu gawędy, przedstawiając żywo, obrazowo, ale w grubych zarysach i pojedynczych szczegółach, koleje walk toczonych zwykle na
obszernej przestrzeni i w kilku jednocześnie punktach.
W zapale nienawiści ku Turkom zdaje się poecie, iż bierze sam udział w tych zapasach, że opowiada to, na co patrzał własnymi oczyma i w czym brał czynny udział podzielając
upojenie zwycięstwa i zajadłość podnieconą widokiem krwi i dymem prochu.
Na boje i pobojowiska spogląda nie okiem historyka i poety, ale żołnierza; trupy zaścielające plac walki, ranni wijący się w cierpieniach nie budzą, w nim ni grozy oburzenia, ni
tego podniosłego smutku, w którym jednym współczuciem ogarniamy swoich i wrogów, złączonych wspólnością cierpienia i śmierci.
Potocki, który znalazł_ _słowa współczucia dla krzywd niewinnie pomordowanych Wołochów, z radością opowiada, jak:
_[...
<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 | 98 | 99 | 100 | 101 Nastepna>>